|
|
 luchtfoto van het klooster en de school, zoals die er nu uitzien
wat voorafging1770 - In zijn uitstekend rijk geïllustreerd boek "Proven in de nevelen der tijden" (Tielt, Lannoo, 2006, 300 blz) schrijft Ivan Top dat er vanaf dat jaar in Proven een "Zondagschoole" bestaat voor de arme kinderen van het dorp, "bestierd door eenige godvruchtige dochters". Het huis, gelegen aan het huidige Provenplein nr 46, is een gift van een zekere Cornelia Van Inxt en staat op cijnsgrond van de kerkfabriek. Deze "Armenschool" leeft van aalmoezen en van de opbrengst van kapitaal van een overleden pastoor Verstraete. 1855 - De Armenschool wordt een kantwerkschool voor meisjes. Daarnaast is er in Proven, vanaf 1879 (als uitvloeisel van de Schoolstrijd) een "Vrije knechtenschool", die in 1895 zal worden opgeslorpt door de gemeenteschool ("de Liberale School" genoemd). de oprichting van het filiaal in de beginjaren (1892-93) betrekken de zusters het huis, rechts van de barriere-herberg (foto: René Matton, ter beschikking gesteld door Ivan Top)
1891 - Wanneer juffrouw Vlieghe, de meesteresse van de (aangenomen) parochiale meisjesschool, overlijdt verkrijgt de pastoor de medewerking van de Congregatie in Moorslede, om de leiding over te nemen van de school. Twee zusters komen op 29 december naar Proven en blijven voorlopig - twee jaar! - wonen in een bouwvallige huis (naast de barriere-herberg), in zeer primitieve omstandigheden. Een juffrouw blijft zich nog een jaar ontfermen over de bewaarklas. Dan wordt ze opgevolgd door een 3de zuster, Zr Benedicta Vanneste. In de laagste klas zitten de kinderen op houten bankjes, zonder lessenaar. In de hoogste klas nemen de kinderen plaats aan één lange tafel. De straat is de speelplaats...  het witte gebouw in het midden is het in 1950 afgebroken "Ouderlingengesticht" (foto: René Matton, ter beschikking gesteld door Ivan Top) Een nieuwe zuster komt over uit Moorslede om bij te springen in de hoogste klas, waar zowat 70 leerlingen opeengepakt zitten. Twee zusters gaan aan het werk in het plaatselijke "Ouderlingengesticht".  Rechts vooraan de pastorie, links het nieuwe klooster met de aanpalende meisjesschool foto genomen vanaf de kerk in 1911 door René Matton (Bron: Ivan Top)
1892 - 1894 - Door het stijgend aantal leerlingen in de meisjeschool wordt aanvankelijk door de gemeenteraad overwogen om deze te verhuizen naar de katholieke jongensschool. Omdat dit plan niet kan doorgaan koopt de pastoor op 13 september 1892 aan het huidige Alexisplein 15 een stuk grond waarop een nieuw klooster, kapel en schoolgebouw met 4 klaslokalen worden opgetrokken. Op 4 oktober 1894 wijdt de deken van Poperinge de nieuwe gebouwen plechtig in.  een klas van de lagere school in 1910 (Foto: Ivan Top)
Wereldoorlog I (1914-18)Bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog in 1914 worden het klooster, de school en het "Hospitaal en Ouderlingengesticht" ontruimd om plaats te bieden aan vluchtelingen en aan Franse militairen. In 1915 worden de klassen en de spreekplaats van de zusters ingericht als een hospitaal voor Britse militairen. In 1916 trekken de Engelsen barakken (voor de 3 lagere klassen) en een tent (voor de bewaarschool) op. In 1917 komt het klooster opnieuw ter beschikking van de zusters. Tijdens het grootscheeps Duitse Kemmel-tegenoffensief in april 1918 wordt zware schade toegebracht aan de klooster- en schoolgebouwen. Conflans-Sainte-Honorine (Dép. des Yvelines) De overste en de 2 zusters van het "Hospitaal en Ouderlingengesticht" worden, samen met de bejaarden, door Franse militairen gevoerd naar de "Repos Sainte-Elisabeth" in De Panne. Van daaruit reizen ze, samen met een groep zusters uit het filiaal van Westouter, op 29 augustus naar de vluchtelingenkolonie "Vieux Château" in Conflans-Sainte-Honorine, zo'n 25 km boven Parijs, waar de Oise en de Seine samenvloeien. Ze zullen daar blijven in mei 1919.  vooraan het woonhuis met de school daarachter (foto: Ivan Top) Vier andere zusters worden eind april 1918 naar Leisele bij Veurne gevoerd om er in barakken van het Amerikaanse Rode Kruis ouderlingen en zieken te verplegen. Een van hen komt later terecht in Houthem, om er de keuken te doen voor officieren en zieke kinderen. Op 12 juli 1918 kunnen de 4 zusters naar hun filiaal in Proven terugkeren. Ze wonen tijdelijk in het ouderlingentehuis tot eind oktober het klooster en de school zijn hersteld. na WO I de bewaarschool (schooljaar onbekend)
1934 - Wegens de toename van het aantal leerlingen (ook afkomstig vanuit het naburige Krombeke) en wegens de vraag van de inspectie om een 4de graad (7de en 8ste studiejaar) op te richten, worden in de zusterschool 2 nieuwe klassen bijgebouwd, aan de overkant van de speelplaats. Later, na WO II, komt er boven die 2 klassen een verdieping bij, met nog eens 2 klaslokalen.  het Rusthuis van Proven halfweg de 20ste eeuw (foto: Ivan Top) 1938 - Op 24 augustus wordt het Provense kloosterfiliaal met toebehoren verkocht aan de Zusters van Wingene. Deze sturen 6 nonnen voor de school en 3 voor het bejaardentehuis.  leerlingen van het 1ste leerjaar van de VBS "De Kastanje" op de 1ste schooldag 2007 De vroegere school van de Bunderzusters aan het Alexisplein 15 draagt nu de naam Vrije Basisschool "De Kastanje".  de dorpsstraat van Proven in lang vervlogen tijden...
|
