De Zusters van O.L.V.-ten-Bunderen (vanaf omstreeks het jaar 1269)
Moorslede 1269-1578
Frankrijk 1578-1587
Ieper 1587-1785
Moorslede 1785-2004
Zonnebeke 2004 -
varia

 

   Zoek op deze site met FreeFind

 

beluister ClassicNL tijdens het surfen, 128 K stereo

Ten Bunderen missie - Waka (1955-1975)

kaart met in het midden Waka (in witomrande letters)
kaart met in het midden Waka (in witomrande letters en geel onderlijnd)

Waka is gelegen aan een zijarm van de Maringa-rivier, die 8 km verder voorbijstroomt. De missiepost daar werd in 1929 opgericht door de Mill Hill-missionarissen, met pater H. Seelen aan het roer. Het dorp Waka ligt in het gebied van de Mongo-bantoestam, op zowat 90 km ten Zuid-Oosten van Basankusu. Het is bereikbaar per auto, zo'n anderhalf uur omzichtig rijden langs slingerende paden tussen modderpoelen in het oerwoud. Waka is de enkelvoudsvorm van het woord "byaka" (= kopalbomen, die in moerassige en vochtige streken goed gedijen).

de ingang van het klooster van de zusters in Waka
de ingang van het klooster van de zusters in Waka

1955 - De Algemene Overste van de missiezusters van OLV-ten-Bunderen beslist om hier een 4de missiepost te stichten, met de oorspronkelijke bedoeling er een noviciaat in te richten voor de inlandse meisjes die toetreden tot de Congregatie. Maar het zal uiteindelijk een gewone missiepost zijn zoals Mampoko en Kodoro, omdat het noviciaat in het begin van de jaren in Basankusu wordt gevestigd, in het leegstaande internaat voor blanke kinderen aldaar.


1957 - Op 30 augustus komen zich hier twee zusters vestigen, Zr Eduarda Bulcke en Zr Marie-Constant Lievens. Ze zijn vergezeld van een oud-leerlinge, voor hulp in het onderwijs. Omdat het kloostercomplex nog in de steigers staat betrekken beide zusters in de aanvangsperiode twee kleine cementstenen huisjes: één ervan is woonhuis, het andere is ingericht als voorlopige medische dienst. Ernaast, in een hut, is een geïmproviseerde materniteit. De 2 zusters leven vooral van (zelf gevangen!) vis en van eetwaren, geschonken door de dorpelingen. Drinkwater hebben ze in overvloed, want vlakbij in het bos ontspringt een natuurlijke bron.

de binnenkoer van het klooster van Waka (1960)
de binnenkoer van het klooster van Waka (1960)

Het kloostergebouw ziet er architectonisch anders uit dan de 3 bestaande. In Basankusu, Mampoko en Kodoro vormt elk onderdeel een gesloten vierkant in rode baksteen, rondom een binnenplaats met waterput ("caruelle") in het midden. In Waka is het klooster opgetrokken in witte cementsteen, in winkelhaakvorm, met een barza langs alle buitenmuren. Een grote ingangspoort, waarboven in een nis het beeld van OLV-ten-Bunderen staat, leidt langs een inkomhal naar de kapel. Voorts is er een bureau-spreekkamer, een living met eethoek, een keuken, een was- en bergplaats en een eenvoudige garage er tegenaan gebouwd.

de voorgevel van de kerk van Waka
de voorgevel van de kerk van Waka

zijzicht van de kerk van Waka
zijzicht van de kerk van Waka

Zoals in de pionierstijd op de bestaande 3 missieposten gaan de zusters meteen van start met onderwijs in een lagere school en met een medische dienst.

    de school van Waka
    de school van Waka.

  • Het onderwijs. Bij de start van het schooljaar op 1 september 1957 is slechts één klaslokaal afgewerkt, op loopafstand van het klooster. De zowat 150 ingeschreven leerlingen worden opgedeeld in 2 groepen: de oudere (tussen 12 en 16 jaar), die ondergebracht zijn in het afgewerkte klaslokaal, en de jongere (tussen 7 en 12 jaar) zitten voorlopig in openlucht! Zr Marie-Constant geeft de lessen in de Lomongo-taal, vanaf 1958 in het Frans.


  • De gezondheidszorg. Het dispensarium, dat klaar is op 1 januari 1958, ligt op 6 km afstand van het klooster. Vanaf 1963 komt er een goed ingerichte materniteit bij met 12 bedden. Tweemaal per dag rijdt Zr Eduarda er met de fiets naartoe, later wordt ze met een vrachtwagentje gevoerd. Elke woensdag zijn er, per jeep, kinderconsultaties in het binnenland, op donderdag in Waka zélf. Met het werk in de materniteit en in het dispensarium en met de consultaties heeft Zr Eduarda het te druk en na enkele maanden al krijgt ze de hulp van een verpleger en van een assistent-vroedvrouw. Later komt er nog een derde zuster voor de lagere school in Waka.

huizen van blanken
huizen van de blanken in Waka, die in de jaren zestig barre tijden beleven.

1964 - Tijdens de uitbarsting van de rebellie worden de 3 zusters geëvacueerd naar België. De assistent-vroedvrouw en haar man gaan wonen in het kloostergebouw om het te behoeden voor diefstal of beschadiging.

de zusters (v.l.n.r.) Eduarda, Adela en Florida in Waka
de zusters (v.l.n.r.) Eduarda, Adela en Florida in Waka.

1966 - Zowel de dorpschef als de moniteurs van de lagere school van Waka sturen een brief naar Zr Eduarda in Moorslede met de smeekbede om terug te keren naar haar missiepost.

een onderonsje van Congolese en Vlaamse Ten Bunder-zusters (1968)
een onderonsje van Congolese en Vlaamse Ten Bunder-zusters (1968)

1967 - Op 2 januari arriveren Zr Eduarda en een medezuster in Waka. Het werk in het dispensarium en de materniteit plus de kinderconsultaties in de omliggende dorpen komen snel op gang. Twee inlandse zusters van de Ten-Bunderen-Congregatie zijn overgekomen om les te geven in de basisschool, en een van hen helpt bij de consultaties op woensdagnamiddag.

Zr Magdalena met inlandse zusters op bezoek bij ingang klooster (1973)
Zr Magdalena, de algemene overste, op bezoek bij de 5 landeigen zusters (1973)

1975 - De pas zelfstandig geworden diocesane zuster-congregatie "Les Soeurs Thérésiennes" neemt op 26 juli de missiepost van Waka over, en maakt er haar noviciaat van. (Later zal het noviciaat worden gedaan in het Interdiocesaan Huis, voor het hele aartsbisdom, in Mbandaka). Zr Eduarda, die voorlopig blijft voor de medische dienst, woont op de pastorij tot haar vertrek in augustus 1980.


1996 - Waka is nu een van de 20 parochies van het bisdom Basankusu. De communauteit van de "Soeurs Thérésiennes" telt 4 leden: 2 voor de lagere school (waarvan één de functie van directrice heeft), 1 voor de medische dienst en 1 als huismeesteres. Een inlandse priester ("abbé") bedient de parochie, bijgestaan door 2 diakens en 1 parochie-assistent.


© Willem Wylin - Copyright 2007- . Alle rechten voorbehouden. Contact: E-mail